Gần 100 doanh nghiệp vận tải tại Việt Nam đã từng bước chuyển đổi xe xăng sang xe điện, trong đó 19 đơn vị đã chuyển đổi toàn bộ đội xe. Đây không còn là một xu hướng ngắn hạn, mà là bước chuyển chiến lược giữa bối cảnh chi phí leo thang, quy định về môi trường ngày càng nghiêm ngặt và hành vi người tiêu dùng thay đổi nhanh chóng
I. 400.000 xe xăng sang xe điện ở TPHCM
TP.HCM đang đặt mục tiêu chuyển đổi 400.000 xe máy xăng sang xe điện cho nhóm tài xế công nghệ và shipper. Tuy nhiên, lộ trình chuyển đổi xanh này đang gặp không ít khó khăn và lo ngại từ những người trong cuộc, đặc biệt là về chi phí đầu tư, hỗ trợ và ảnh hưởng đến sinh kế.
Cụ thể, dự kiến thành phố sẽ hỗ trợ 3 triệu đồng/xe đối với các cá nhân, 4 triệu đồng/xe đối với hộ cận nghèo và 5 triệu đồng/xe đối với hộ nghèo. Mỗi cá nhân sẽ được hỗ trợ tối đa 1 xe đến hết năm 2030.
Theo Ths Lê Thanh Hải, Giám đốc Trung tâm Tư vấn Ứng dụng Kinh tế thuộc Viện Nghiên cứu phát triển TPHCM, đề án “Chuyển đổi xe 2 bánh từ xe xăng sang xe điện cho tài xế công nghệ và giao hàng tại TPHCM” đã được trình lên UBND TPHCM trong tháng 7/2025 và dự kiến sẽ được áp dụng từ 1/1/2026 nếu được thông qua.
Theo đề án, khoảng 400.000 shipper và tài xế công nghệ tại TPHCM sẽ được chuyển đổi sang sử dụng xe điện theo từng giai đoạn. Lý do chọn nhóm này để triển khai trước là do mỗi tài xế di chuyển trung bình từ 80 – 120 km mỗi ngày, gấp 3 – 4 lần so với người dân thông thường (theo số liệu khảo sát), nên việc chuyển đổi cho nhóm này là ưu tiên hàng đầu.
II. Chuyển đổi xe xăng sang xe điện, bài học từ nhiều quốc gia tương đồng
- Các quốc gia tiên tiến:
Từ thực tiễn nghiên cứu, theo PGS.TS Lượng, Hàn Quốc là một ví dụ điển hình khi đặt mục tiêu đến năm 2030 với phần lớn ô tô mới là xe điện. Chính phủ Hàn Quốc có chính sách rất rõ ràng trong nghiên cứu, sản xuất pin và phát triển hạ tầng trạm sạc nhanh, đồng thời thúc đẩy mạnh mẽ sự hợp tác công – tư để các tập đoàn lớn như Hyundai, Kia… triển khai chiến lược điện hóa phương tiện giao thông.
“Nhờ đó, Hàn Quốc đang là quốc gia đi đầu trong sản xuất xe điện trên thị trường toàn cầu. Đặc biệt, hệ thống trạm sạc được tích hợp trực tiếp vào quy hoạch phát triển đô thị thông minh, góp phần tạo thuận lợi tối đa cho người sử dụng”, PGS.TS Lượng nói.
Còn với Nhật Bản, việc chuyển đổi xe xăng sang xe điện, từ đầu những năm 1990. Ngoài xe điện, Nhật còn đi đầu trong việc phát triển phương tiện hybrid, kết hợp giữa điện và nhiên liệu truyền thống. “Nhật Bản khuyến khích người dân sử dụng phương tiện xanh thông qua chính sách miễn, giảm thuế khi mua xe điện hoặc xe hybrid”, ông Lượng cho biết.
Tại các quốc gia đang phát triển, Ấn Độ là một trường hợp tương đồng với Việt Nam về cấu trúc phương tiện, khi số lượng xe hai bánh lớn. Chính phủ Ấn Độ tập trung vào chuyển đổi xe máy chạy xăng sang xe máy điện thông qua trợ giá, đầu tư nội địa hóa sản xuất pin và phương tiện điện, cùng lúc thực hiện phân loại đối tượng để ưu tiên chuyển đổi, như xe công nghệ, xe giao hàng.
Thái Lan đặt mục tiêu đến năm 2030, khoảng 30% tổng số xe trên thị trường sẽ là xe điện, đồng thời định hướng trở thành trung tâm sản xuất xe điện của Đông Nam Á. Quốc gia này đã ban hành nhiều chính sách miễn, giảm thuế nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt cho xe điện và linh kiện, cũng như trợ cấp phát triển hệ thống trạm sạc công cộng.
III. Tương lai của NPV Logistics trong việc chuyển đổi xe xăng sang xe điện
- Hành trình hướng tới Logistics xanh của NPV Logistics:
NPV Logistics đã và đang thực hiện nhiều chiến lược logistics xanh như tiết kiệm nguyên liệu, số hóa tài liệu và trồng cây xanh, nhằm giảm thiểu tác động xấu đến môi trường. Không chỉ vậy, công ty còn chú trọng vào việc xây dựng một mạng lưới logistics xanh cho Việt Nam. Là tổng thầu nội địa cho chuỗi cung ứng của các doanh nghiệp FDI và quốc tế, NPV Logistics đã triển khai nhiều biện pháp cụ thể để góp phần vào mục tiêu này, bao gồm:
- Tối ưu hóa lộ trình vận chuyển, giảm chặng rỗng, và cắt giảm nhiên liệu.
- Tái sử dụng vật tư đóng gói và pallet để giảm thiểu lượng rác thải.
- Ưu tiên phương tiện sử dụng nhiên liệu sinh học.
- Số hóa toàn bộ quá trình vận hành thông qua hệ thống TMS, giảm sử dụng giấy và tiết kiệm năng lượng.
Khi hạ tầng sạc xe điện và chính sách hỗ trợ trở nên mạnh mẽ hơn, NPV Logistics sẽ nghiên cứu và áp dụng xe điện, từ đó giảm chi phí vận hành và phát thải, đồng thời tiếp tục xây dựng một chuỗi cung ứng xanh và bền vững.